Informacja o świadczeniu pielęgnacyjnym

Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługiwać będzie wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18 roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (osoba z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia będzie mogła ubiegać się wyłącznie o świadczenie wspierające uregulowane w ustawie o świadczeniu wspierającym, postępowanie w sprawie przyznania świadczenia wspierającego prowadzi Zakład Ubezpieczeń Społecznych).

Osoby sprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.

W przypadku, gdy opiekun będzie sprawował opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka. Warunkiem jest złożenie wniosku przez opiekuna o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne nie będzie przysługiwać, jeżeli:

• osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
• osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
• osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna.

Od 1 stycznia 2024 r. nie będzie już przyznawany specjalny zasiłek opiekuńczy. Jedynie na podstawie przepisów przejściowych, zasiłek ten będzie mógł być przyznany także po 31 grudnia 2023 r. na zasadzie zachowania praw nabytych uregulowanych w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym.

Art. 63 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym wprowadza przepisy mające na celu ochronę praw nabytych opiekunów osób z niepełnosprawnościami, którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie obecnych przepisów i warunków zachowania prawa do tych świadczeń po 31 grudnia 2023 r.

• Zgodnie z tymi przepisami opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy do których prawo powstało/powstanie do 31 grudnia 2023 r. na podstawie obecnych przepisów i warunków, zachowują prawa do tych świadczeń po 31 grudnia 2023 r., jednak nie dłużej niż do końca okresu, na które prawo zostało przyznane.
• Osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zachowują prawo do ww. świadczeń na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. W takim przypadku warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
• Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach dotychczasowych przysługiwać będzie również po upływie okresu zasiłkowego, na który prawo zostało przyznane (czyli także na kolejne okresy zasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy.
• Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, nie będą przysługiwać jeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane świadczenie wspierające.
• W przypadku gdy osoba wymagająca opieki złoży wniosek do ZUS o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, postępowanie z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna zostanie zawieszone do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. W przypadku podjęcia zawieszonego postępowania prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna ustala się po dokonaniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.
• Złożenie przez osobę wymagająca opieki wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego w ZUS skutkować będzie wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna. W przypadku odmowy przez ZUS przyznania świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano, jeżeli osoba spełnia dotychczasowe warunki.
• Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna wypłacone opiekunowi za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające, będzie świadczeniem nienależnie pobranym, do którego to zwrotu wraz z odsetkami zobowiązany zostanie opiekun. (osoba z niepełnosprawnościami składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające tym samym decyduje od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu możliwe będzie niedopuszczenie do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, za który jej opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna).

Co ważne, opiekunowie oraz osoby z niepełnosprawnością będą mogli wspólnie podjąć decyzję o pozostaniu przy świadczeniu pielęgnacyjnym według starych zasad lub ubieganie się o świadczenie wspierające realizowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne, która sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia i która będzie chciała po 31 grudnia 2023 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej) musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie „starych” przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2024 r.

Metadane - wyciąg z rejestru zmian